නෙට්වර්ක් පන්තිය නමවෙනි දවස (IP address ස්වයංක්‍රීයකරණය)

ස්වයංක්‍රීයකරණය තේරෙන භාෂාවෙන් කිව්වොත් Automation. නූතන ලෝකයේ ඉතාම ජනප්‍රියම වචනයක්නේ automation කියන්නේ, අද කතාකරන්නේ අපේ තියෙන නෙට්වර්ක් එකක ip address automate කරගන්නා හැටි පිළිබදවයි. මේ සියඵ දේවල් සිදුකරගනු ලබන්නේ DHCP server එකක් ආධාරයෙනුයි.

DHCP  (Dynamic host configuration protocol) මේ වචනයනම් ගොඩක් දුරට අහලා වගේම දැකලත් ඇති මේක ADSL router configure කරන වේලාවක හොදින්ම දක්නට හැකියි. කවුරුහරි කෙනෙක් ADSL router එකක් අරගෙන කාටහරි කියලා හරි manual එක බලලා configure කරගත්තට පස්සේ ip address , Gateway, DNS address දාන්න ඒ මනුස්සයාට වෙනමම network course එකක් කරන්න වෙනවා. ඒ නිසා සෑම ADSL router එකකම DHCP  server එකක් වැඩකරනවා. නමුත් අපිට අවශ්‍ය නම් මේක off කරන්නත් පුළුවන්. හරිම සරලයි.

Dhcp server කියලා එකක් කෙළින්ම PC  එකක් මත install කරන්න විදිහක් නෑ. මාරවැඩේ එතකොට කොහොමද මේක කරන්නේ??????? මුළින්ම windows 2000,2003 හෝ 2008 server ඔපරේටින් සිස්ටම් එකක් install කරලන්න ඕනේ. එය මත දුවන application එකක් තමයි DHCP කියන්නේ. linux මත දුවන්නෙත් ඒ විදිහටමයි. මේ servers ඉනස්ටෝල් කරලා configure කරන ආකාරය සියළුම දත්ත සහිතව පසුව ඉදිරිපත් කරන්නම් දැනට මෙය වැඩකරන ආකාරය පමණක් පවසන්නම්. මේ පාඩම් මාලාව ටිකෙන් ටික යන ගමණක්. එක පාරටම server install එකක් දැමීමොත් මට රට පටලවා ගන්නයි වෙන්නේ... 

සාමාන්‍යයෙන් කෙනෙක් DHCP install කළාට පස්සේ මේ service එක තියෙන්නේ disable වෙලා මීට හේතුව වන්නේ කෙනෙක් නොදැන install කරලා එය නිවැරදි ලෙස සකස්වී නැත්නම් මුඵ සිස්ටම් එකම පිස්සු නටන්න ගන්නවා... මේක enable කළයුත්තේ හොදටම දැනගෙනයි. දැන් බලමු අපේ computer වල මේ service එක ලබාගන්නා ආකාරය

නෙට්වරක් configuration window එකේ (local area connection properties window) ඉහත රූපයේ ආකාරයට obtain ip address automatically හා obtain dns server address automatically ලෙස සකසා තිබුනහොත් අපේ computer එකට ip address සපයනු ලබන්නේ dhcp  server එක හරහායි. එනිසා එම server මත ලබාදිය යුතු හා නොදියයුතු address වගේම gateway , dns address යනාදිය නිසිලෙස configure කර තිබිය යුතුය. මෙසේ ip address එකක් කම්පියුටර් එකක් විසින් ලබාගන්නේ යම් ක්‍රියාවලියකට පසුවයි. ඒ ගැන පහත රූපයෙන් දැකගත හැකියි. 

අපේ computer එක on කරපු ගමන්ම අපේ machine එකෙන් dhcp echo request නමින් හදුන්වන message එකක් මුළු නෙට්වර්ක් එක පුරාවටම යවනවා. broadcast කියලා පේන්න තියෙන්නේ ඒකයි. ඊට පස්සේ අපේ නෙට්වර්ක් එකේ dhcp server කට්ටක් තියේනම් offer message ලබාගන්න හැකියි. ආයෙත් නැවතවරක් requset කළහම ip address එකක් ලබාගැනීමට හැකියාව ඇත. බැරි වෙලාවත් dhcp server එකක් නොතිබුනොත් ඔයාලා දැකලා ඇති windows xp වලදී නෙට්වර්ක් අයිකොන් එක මත කහපාට ත්‍රිකෝණයක් වැටිලා තියෙනවා ඒ වෙලාවට අපේ computer එක විසින්ම APIPA (automatic private ip address) 169.254.x.x රේන්ජ් එකට අයත් addreess එකක් දාගන්නවා

ඔන්න ඔහොමයි කතන්දරේ. ආයෙත් දවසක හමුවෙමු.

සංස්කරණය:- ධනුෂ්ක කෞෂල්‍ය